Schier hysterisch hoongelach, dat was wat mij ten deel viel toen ik op de redactieburelen van GeenCommentaar voorzichtig suggereerde dat ik wel een stukje over de waterschapsverkiezingen in november wilde schrijven. Mijn geachte collegae vinden de waterschappen dan ook volstrekt oninteressant en houden zich in november liever bezig met de Amerikaanse presidentsverkiezingen, die (slecht getimed) in dezelfde maand zijn. Een veeg teken, wat mij betreft. Want als de redactie van het kloppend hart van zuurlinks Nederland al niet warm of koud wordt van de waterschapsverkiezingen, hoe moet de gewone Serge-met-de-geitenwollen-sok op de straat er dan enthousiasme voor opbrengen?
Dat moet anders en daarom begin ik hier nu mijn persoonlijke campagne om de opkomst bij de waterschapsverkiezingen te laten stijgen. Om te beginnen hierbij drie redenen waarom de waterschapsverkiezingen u iets moeten schelen:
1. De oudste democratische instellingen van Nederland.
Waterschappen bestaan al sinds de twaalfde eeuw. Ze zijn daarmee mee niet alleen met afstand de oudste (nog bestaande) democratische organen in Nederland, maar behoren waarschijnlijk zelfs tot de oudste ter wereld (ik kan zo gauw alleen het IJslandse parlement als oudere instelling bedenken). Iets om te koesteren dus. Nog meer dan dat, is het waterschap eigenlijk het ideale symbool voor Nederland: de strijd tegen het water gevoerd door onderling overleg en samenwerking. De waterschappen belichamen zowel letterlijk als figuurlijk het poldermodel. Trots op Nederland? Dan ben je zeker ook trots op de waterschappen.
2. Waterschappen doen belangrijk werk.
Het onderhoud van dijken en duinen, van waterwegen en recreatiegebieden. Het onder controle houden van de waterhuishouding. Het zuiveren van rioolwater. De waterschappen houden u droog, ze houden u veilig en ze houden u in leven. Dat zijn normaal al cruciale taken, maar in deze tijden van klimaatsverandering en wereldwijde waterproblemen kan het belang van waterschappen simpelweg niet onderschat worden. Feitelijk is de vraag niet waarom u zich voor deze verkiezingen moet interesseren, maar eerder waarom zulke weinig ter zake doende gebeurtenissen als verkiezingen voor gemeenteraad, provincie, Tweede Kamer en Europa nog zoveel aandacht krijgen. De 21ste eeuw wordt de Eeuw van het Waterschap.
3. Deze verkiezingen zijn uniek.
In de negen eeuwen dat de waterschappen bestaan, is er nog nooit zo`n grote kieshervorming geweest als nu (ok, op de invoering van het algemeen stemrecht na misschien). De nieuwe Waterwet zorgt namelijk een groot aantal veranderingen in de waterschapsverkiezingen. Zo stemmen in november voor het eerst alle Nederlanders tegelijkertijd voor de waterschapsverkiezingen. Voor het eerst kan het stemmen via internet gebeuren. Maar het belangrijkste: voor het eerst doen niet individuele personen, maar verenigingen en politieke partijen mee aan de verkiezingen.
En hoewel de verkiezingen nog ver weg zijn gebeuren er al spannende dingen op dit gebied. Zo is Nederland al twee politieke partijen rijker, beide specifiek gericht op waterschapsverkiezingen. Een aantal milieuorganisaties (o.a. de Waddenvereniging en Natuurmonumenten) heeft Water Natuurlijk opgericht. Hoewel het programma nog vrij algemeen is, ligt het voor de hand dat deze partij vooral inzet op de milieukant van waterschappen. Ze worden gesteund door oud D66-voorman Jan Terlouw, die ook wel iets met water heeft.
De tweede nieuwkomer is de Algemene Waterschapspartij. Deze lijkt vooral opgericht vanuit zittende waterschapsbestuurders die niet politiek gebonden zijn en dat ook niet willen worden. Ze profileren zich dan ook vooral als capabele bestuurders en lijken minder een specifieke ideologische invalhoek te kiezen.
Ook de bestaande partijen zitten niet stil. CDA, PvdA en VVD zullen met eigen lijsten meedoen. GroenLinks en D66 steunen Water Natuurlijk. De SP laat het aan haar afdelingen over of ze wel of niet aan een waterschapsverkiezing meedoen. Wilders doet niet mee. De ChristenUnie is nog onduidelijk, en dat geldt ook voor Rita (Trots op Nattigheid?).
En dat is ook de reden dat u nu, vele maanden voor de verkiezingen, al moet beginnen met nadenken over de waterschappen. Want nu is het moment waarop u de programma’s en lijsten van uw partij kunt beinvloeden. Bent u CDA’er maar hebt u een hekel aan boeren? Nu is uw kans beleid te beïnvloeden. Bent u GroenLinkser maar ziet u niets in steun aan een club waar ook sportvissers inzitten? Schrijf een boze brief naar het partijblad. Of, als u uw ideeen nergens kwijt kunt, neem dan de ultieme democratische stap en doe met uw eigen partij mee aan de verkiezingen in uw waterschap. Registreren kan nog tot 15 september, en de eerste plaatselijke initiatieven hebben zich al aangemeld.
Welnu, na dit gloedvol betoog is er, lijkt me, geen enkele kans meer dat u níet gaat stemmen in november. Daarom maar eindigen met een vraag: wat zal voor u het belangrijkste thema zijn voor de waterschapsverkiezingen?
Reacties (17)
Meer duikstekken met helderder water!
Oudste als in meest zinloos?
Echt iets waar we zonder kunnen, gekozen waterschapsbestuurders.
@Wout: waar heb je moeite mee, met de bestuurders an sich of het feit dat ze gekozen zijn?
Misschien is het tijd aangezien alles wat natuur en milieu te maken heeft op beslissingsniveau grotendeels ligt bij gemeente / provincie / overheid ngv grootte.
Waterschappen moeten meer vaktechnische milieumensen zijn die de waterstanden zo moeten zien te verdelen dat zowel boer Piet blij is, als gietenwollensok Henk.
Ik vraag mij af hoeveel democratie je daarvoor nodig hebt. Anciennieteit in stand houden is geen slim argument, tenzij je dat consequent wil doorvoeren ;)
Als je je democratie wil verbeteren begin dan de economie aan te pakken ( Viva la arbeidsraad! )
@3
Het tweede, zie post 4.
Democratie op deze manier is net zo achterhaald als de monarchie. Een zinloze traditie en wellicht schadelijk voor de samenleving.
Toen we als burgers voor het eerst voor de waterschappen mochten gaan stemmen, was de keuze uit kandidaat A die voor “Schoon water en droge voeten” was en kandidaat B die voor “Schoon water en droge voeten” was. Misschien was er ook nog wel een kandidaat C die voor “Droge voeten en schoon water” was, dat is me dan even ontschoten.
Schoon water en droge voeten is een nobele taak, maar het is mij niet duidelijk waarom daar een verkiezing voor georganiseerd moet worden. Benoem een ambtenaar dit gaat aansturen en gebruik het geld dat nu aan de verkiezingen wordt besteed aan goed materiaal voor de mensen die het moeten uitvoeren.
Hoe kom je erop, vraag ik me bij zoiets af. Pure verveling? Gevoel voor detail? Liefhebberij voor dat wat marginaal is? Een eigen hoekje onder de zon in een sufgelulde wereld?
+1, en whatever ;)
vorige keer is er in brabants zelfs gesjoemeld met stemkaarten. hebben we zelfs journalistiek nog leuke tijden aan beleefd.
@4,5,6: ik zie watenschapsverkiezingen niet als nutteloos. Over het belang van goed waterbeheer lijkt geen twijfel te zijn. Waarom er dan niet voor kiezen. Natuurlijk, je kunt zeggen dat de waterschappen beter onder de provincie kunnen vallen, maar dat veranderd niets aan het feit dat er nu gekozen moet worden. En op wie je stemt zal ook wel degelijk uitmaken. Als er alleen maar boeren in de watreschappen komen betekent dat slecht nieuws voor het milieu, als milieuorganisaties domineren is dat niet leuk voor de landbouw.
@7: De derde optie. Maar er is ook een breder motief.Ik geloof dat bij elke verkiezingen met een dramatisch lage opkomst de democratie een klein beetje doodgaat.
@Euro: de argumenten die jij noemt (milieu vs. economie) gelden ook voor de weg- en waterbouw, maar daar hebben we toch het ministerie van VenW toch voor?
@9
Wat een tendentieuze uitspraak!
Democratie is gewoon niet altijd nodig, ’t is inefficient.
@10: en hetzelfde argument kun je maken voor de provincie. Overigens denk ik dat waterschappen nog wel iets belangrijker zijn dan wegenbouw, maar goed.
Zoals ik al zei: je kunt twisten over de vraag ov waterschappen een apart democratisch orgaan moet zijn.Feit is echter dat het dat nu is, en dat stemmen (of het niet doen) consequensties kan hebben.
@wout: “Democratie is gewoon niet altijd nodig, ’t is inefficient”.
Als dat je argument is, is democratie nooit nodig. Democratie is nu eenmaal inefficiënter dan dictatuur. Gelukkig zijn er ook heel veel argumenten te bedenken, waarbij democratie wenselijker is dan dictatuur.
@13
Wat een onzin. Als ik dat bedoelde had ik gezegd:
Democratie is nooit nodig, ’t is inefficient.
Pas op voor de waterschappen. Zij worden gecontroleerd door de agrarische sector, die er vooral opuit is om de kosten, die deel uitmaken van hun bedrijfsvoering, zoveel mogelijk af te wentelen op huiseigenaren, zoals nu in Flevoland, waar ze opeens 3x meer willen incasseren.
@15:des te meer reden je ervoor te interesseren en ervoor te gaan stemmen.
Mooi betoog: wij zijn een land dat leeft met water en democratische invloed daarop is uniek. Een zorgvuldige en toegankelijke stemprocedure lijkt mij dan wel een voorwaarde voor dit democratisch recht. Het systeem om via internet te stemmen bleek niet veilig, maar is stemmen via de post wel waterdicht? Vandaag kreeg ik van mijn buurman onze stembiljetten voor de waterschapsverkiezingen die foutief waren gedresseerd, nl. het adres van onze buren.
De huisnummertoevoeging was niet vermeld bij het adres. Als deze fout bij alle adresseringen is gemaakt dan lijkt het mij radzaam alle stemgerechtigden met adres met een huisnummertoevoeging een nieuw stembiljet toe te sturen om de rechtmatigheid van de verkiezingen zeker te stellen. De opvraag van het geboortejaar lijkt mij een wel heel erg beperkte waarborg om de authenticiteit van de stemmer vast te stellen.