De achteraf-rechtsstaat

,

Steeds vaker gebeurt het dat de Staat ‘preventief’ handelt. Mensen worden bijvoorbeeld opgepakt en spandoeken worden verwijderd. Zo werd gisteren bekend dat de marechaussee een ‘proef’ heeft gedaan met het doorzoeken van de inhoud van laptops op Schiphol. En waarom? Kinderporno! De reden is uiteraard briljant, want wie kan er nou bezwaar hebben tegen het beschermen van onze kinderen?

Om iemand’s laptop te moeten doorzoeken moet er echter wel een ‘redelijk vermoeden van schuld’ zijn. En dat is er volgens een woordvoerder van de marechaussee, want als je als alleenstaande man regelmatig naar landen reist die bekend staan om sekstoerisme ben je automatisch verdacht. Maar als dit al voldoende ‘verdachtmakend’ is, dan kan een overijverige ambtenaar (of minister) met een beetje creativiteit iedereen als mogelijke verdachte oormerken en zijn gegevens doorzoeken.

Justitie wilde de proef stilhouden, uit vrees voor de juridische complicaties. Erg slim, want in veel gevallen bepaalt de rechter later dat de acties van de Staat onrechtmatig waren. Gelukkig dat we in een rechtsstaat wonen, niet? Waar er een rechtelijke macht is die de grenzen van de Staat aangeeft waar het de vrijheid van de burgers betreft.

Het probleem hiermee is dat de Staat er niet van lijkt te leren, of er niet van wíl leren. Omdat men in vergelijkbare zaken steeds weer in de fout gaat, vermoed ik dat het hier om het laatste gaat. De Staat weet dat ze fout zit, maar doet het toch, want op korte termijn levert het het gewenste resultaat op. De spandoeken weg, de persoon tijdelijk opgesloten, de laptop toch maar even doorzocht.

En passant zijn de mensen die hier het slachtoffer van werden flink geïntimideerd, en zullen in de toekomst misschien wel uitkijken om te doen wat ze grondwettelijke gezien wél mogen. Ondanks dat ze later misschien gelijk krijgen van de rechter. Hiermee ontstaat er een vorm van angst die misschien niet vergelijkbaar is met een volledige politiestaat, maar er wel naar neigt.

Zo’n achteraf-rechtsstaat, waarheen we ons onder het mom van terrorisme- en kinderporno-bestrijding heenbewegen, moet voorkomen worden. Bijvoorbeeld door de straffen voor de Staat significant te maken. Een “sorry” of een paar honderd tot duizend euro schadevergoeding mag niet meer voldoende zijn, als het de zoveelste keer is dat het gebeurt. Deze schrikken duidelijk niet voldoende af. Grotere boetes (te betalen aan het slachtoffer) of ontslag of zelfs gevangenisstraf voor de opdrachtgevers die in herhaling vallen zullen deze praktijken misschien wél kunnen stoppen.

Reacties (16)

#1 Bismarck

Hoezo herhaling? Diegene die deze controles en de geheimhouding ervan heeft verordend, dient onmiddelijk op straat te liggen wegens incompetentie. Als Hirsch Ballin van deze “pilot” en zijn geheimhouding af wist, hoort hij ook af te treden. Mij dunkt dat ambtenaren en ministers die bewust buitenwettelijk de grenzen van de rechtsstaat opzoeken miet handhaafbaar zijn in een rechtsstaat.

Dit is precies dezelfde machtsmisbruik dat ook op lager niveau leidt tot disrespect en wantrouwen jegens politie en overheid (denk ook aan de talloze gerapporteerde gevallen van politie die identificatie eist of geweld gebruikt op momenten waar dat wettelijk niet toegestaan is).

  • Volgende discussie
#2 Joost

@1: Het gaat mij erom dat het duidelijk moet zijn dat het bewust is gegaan. Bij een eerste keer kan dat niet 100% vaststaan en kan goeder trouw niet uitgesloten worden.

Verder heb je gelijk, natuurlijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Bismarck

@2: Wat mij betreft staat de bewustheid hier redelijk vast door de geheimhouding (en wat justitie daarover toegegeven heeft, volgens de berichtgeving, even ervan uitgaande dat die correct is).

Verder heb ik geen natuurlijk gelijk, alleen maar een mening (waar je het dan mee eens of oneens kunt zijn). Me gelijk geven laat me alleen maar naast mijn schoenen lopen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Joost

Ja, in dit specifieke geval heb je een punt. Ik gebruik het slechts ter illustratie van het algehele probleem.

En oké, ik vind dat je gelijk hebt. Trek die schoenen maar weer aan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Bismarck

@4: Oke, dan ben ik het met je eens.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Domino

Ik begrijp minimaal 2 dingen niet van dit bizarre verhaal, elders las ik dat de laptop werd ‘leeggezogen’:

Hoe doen ze dat?

Hoe is het mogelijk dat iemand daar toestemming voor geeft?

Kennelijk is de rechtsstaat al ten grave gedragen, want ook achteraf kan natuurlijk geen recht worden gedaan. Het online verkeer, ook dit verkeer, wordt nu al in de gaten gehouden, dus dan ook maar de offline spullen die je hebt…. mijn voordeur moet kennelijk dag in dag uit voor de overheid open staan? Nu begrijp ik dat ze nergens anders meer tijd voor hebben, bovendien is het altijd opwindend ongestoord in iemands privé zaken rond te neuzen….. daar kan geen mens en zeker geen diender weerstand aan bieden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Kropotkin

Dit soort bijna staatsterrorrisme wordt steeds vaker gebruikt en normaal gevonden.

Met het ‘ik-heb-niets-te-verbergen’ argument wordt het ook meer en meer geaccepteerd, waardoor dat burgers hun eigen bescherming tegen de staat opheffen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Paul

Krantenlezers, politieagenten, officieren van Justitie, Tweede Kamerleden en Ministers denken dat een democratische rechtstaat een instrument is waarmee de meerderheid van de inwoners besluiten neemt, waarbij rechters mogen toetsen of dit volgens rechtsregels gebeurt.
Een democratische rechtsstaat is echter het instrument waarmee iedereen (elke minderheid) tegen de macht van de staat beschermd wordt, waartoe iedereen een beroep kan doen op de rechter.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Dwarslezer

Ik ben het eens met Bismarck: degene die de beslissing neemt (en diens eventuele hogere verantwoordelijke) moet(en)zonder uitkering op straat geschopt worden, en wat mij betreft mogen ze ook nog gevangen gezet worden. Het is GVD niet niks om de grondwet willens en wetens te schenden.
Flinke geldboetes, resp. smartegeld voor de slachtoffers vind ik ook uitstekend, maar dan wel uit de zak van de verantwoordelijken en niet uit de kas van het betreffende ministerie, want dan komt ook hiervoor uiteindelijk de rekening weer terecht bij de belastingbetaler en die wordt al zwaar genoeg belast met zooi als de Betuwelijn, de JSF-straaljagertjes en de zichzelf cadeau gegeven ‘salaris’verhogingen voor politici.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Kerux

Hoe kun je hier het beste iets tegen doen? Ik heb er geen verstand van, maar hoe moeilijk is het om een rechtszaak aan te spannen om te proberen de verantwoordelijke minister af te straffen? Lijkt me als individu toch wat lastig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 KnapZak

Je kunt het beste zorgen dat je heel veel geld hebt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Bismarck

@10/11: Rijk zijn, 10 retourvluchten Thailand boeken, laptop meenemen en op je laptop foto’s van tunnels, 2e kamer gebouw, Schiphol en een handleiding om bommen te maken op de desktop zetten. Dan geen toestemming geven aan de marechaussee geven je laptop te doorzoeken en een interessante rechtzaak ontketenen als ze dat toch doen en je beschuldigen van terrorisme. Of draaft mijn fantasie door?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 KnapZak

Nee. Een beetje rijkaard met ballen zou zoiets doen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Joost

En met voldoende vrije tijd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 merethan

Prima stuk. Erg goed geschreven.

Intimidatie is het kernbegrip. Als je lastig gaat doen omdat je het er niet mee eens bent dan mis je je vliegtuig, en een schadeloosstelling kun je vergeten want het was je eigen keus niet mee te werken.

Heerlijk het leven een vrij land.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 KnapZak

Ja fantastisch ik begin er spontaan van te kwijlen, van dit geweldig geschreven stuk.

Echt geweldig ik snap niet dat die “Joost” nog niet de nobelprijs voor het allerallerallerbeste blogstukje heeft mogen ontvangen.

Joost je bent geweldig. Hoera Hoera Hoera!

  • Vorige discussie